بسم الله الرحمن الرحیم-نظریات شخصی است-معنای صمد-
صمد، کسى است که نمى‌خوابد. در عبارت دیگرى آمده است: «صمد، کسى است که قائم به نفس است و بى نیاز از غیر». صمد، کسى است که تغییرات و کون و فساد ندارد. از امام على بن الحسین (علیه‌السلام) نقل شده است که فرمود: «صمد کسى است که شریک ندارد، و حفظ چیزى براى او مشکل نیست، و چیزى از او مخفى نمى‌ماند-صمد: 

(اللَّهُ الصَّمَدُ)

 

[۱]

       
براى‌ «صمد» در روایات، کلمات مفسران و ارباب لغت، معانى زیادى ذکر شده است؛ «راغب» در «مفردات» مى‌گوید«صمد» به معناى آقا و بزرگى است که براى انجام کارها به سوى او مى‌روند

[۲]

[۳]


و بعضى گفته‌اند«صمد» به معناى چیزى است که تو خالى نیست، بلکه پر است. در «مقاییس اللغة» آمده است: «صمد» دو ریشه اصلى دارد: یکى به معناى «قصد» است، و دیگرى به معناى «صلابت و استحکام» 

[۴]

 و این که به خداوند متعال «صمد» گفته مى‌شود، به خاطر این است که، بندگانش قصد درگاه او مى‌کنند. و شاید به همین مناسبت است که معانى متعدد زیر نیز، در کتب لغت براى «صمد» ذکر شده است: شخص بزرگى که در منتهاى عظمت است، کسى که مردم در حوائج خویش به سوى او مى‌روند، کسى که برتر از او چیزى نیست، و کسى که دایم و باقى بعد از فناى خلق است.
لذا امام حسین بن علی (علیه‌السلام) در حدیثى براى‌ «صمد» پنج معنا بیان فرموده:
صمد، کسى است که در منتهاى سیادت و آقایى است. صمد، ذاتى است دایم، ازلى و جاودانى. صمد، وجودى است که جوف ندارد. صمد، کسى است که نمى‌خورد و نمى‌آشامد. صمد، کسى است که نمى‌خوابد.
در عبارت دیگرى آمده است: «صمد، کسى است که قائم به نفس است و بى نیاز از غیر».
صمد، کسى است که تغییرات و کون و فساد ندارد. از امام على بن الحسین (علیه‌السلام) نقل شده است که فرمود: «صمد کسى است که شریک ندارد، و حفظ چیزى براى او مشکل نیست، و چیزى از او مخفى نمى‌ماند».
بعضى نیز گفته‌اند: «صمد» کسى است که هر وقت چیزى را اراده کند، مى‌گوید: موجود باش، آن هم فوراً موجود مى‌شود-۱ - ترجمه و تفسیر صمد

[ویرایش]


(اللَّهُ الصَّمَدُ)

 

[۶]

        (خداوندى بى‌نیاز است که همه نیازمندان قصد او مى‌کنند.) 

[۷]


علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: اصل در معناى کلمه صمد قصد کردن و یا قصد کردن با اعتماد است، وقتى گفته مى‌شود: «صمده، یصمده، صمدا» از باب نصر، ینصر معنایش این است که فلانى قصد فلان کس یا فلان چیز را کرد، در حالى که بر او اعتماد کرده بود. بعضى از مفسرین این کلمه را- که صفت است- به معانى متعددى تفسیر کرده‌اند که برگشت بیشتر آنها به معناى زیر است: سید و بزرگى که از هر سو به جانبش قصد مى‌کنند تا حوایجشان را برآورد و چون در آیه مورد بحث مطلق آمده همین معنا را مى‌دهد، پس خداى تعالى سید و بزرگى است که تمامى موجودات عالم در تمامى حوائجشان او را قصد مى‌کنند-علما فرمودند احد ذات است صمد صفات است- از انعلوم بسیاری بوجود میاید- وبسیار گسترده  است اسان نمیشود رفت- پس هستی مخلوق د رسیطره محیطبودن همهجانبه الهی است خوب کائنات   حدی نخواهد داشت-زمانیکه خداوند احد است وصمد است پدر نمیتواندبشود

[۵]


 

فهرست مندرجات

۱ - ترجمه و تفسیر صمد
۲ - پانویس
۳ - منبع